ŁSM nie tylko budowała, ale także wychowywała

Łowicka Spółdzielnia Mieszkaniowa od początku swego istnienia stawiała sobie za zadanie nie tylko zaspokajania potrzeb lokalowych, ale także wychowywanie przez edukację i zabawę dzieci i młodzieży, która zamieszkiwała bloki ŁSM. Z okazji przypadającego na ten rok jubileuszu 65-lecia ŁSM przypominamy ten trochę zapomniany temat.

ŁSM w 1958 roku, czyli już w drugim od założenia spółdzielni, uruchomiła pierwszą świetlicę dla najmłodszych mieszkańców ŁSM. Została ona zlokalizowana w budynku przy ówczesnej ulicy G. Dimitrowa (obecnie ul. 11 Listopada).

Mieszkańców ŁSM szczególnie przyciągał w to miejsce telewizor, który wtedy był prawdziwą rzadkością w mieście nad Bzurą. Został on podarowany ŁSM przez Centralny Związek Spółdzielni Mieszkaniowych w Warszawie.

Parę lat później ŁSM ukończyła budowę pięciu bloków na osiedlu Kostka. Przy tej okazji jedną z 24-metrowych kawalerek przeznaczono na drugą świetlicę w zasobach ŁSM. Zainteresowanie młodzieży szybko przerosło jednak oczekiwania władz ŁSM i przeniesiono ją do jednego z największych mieszkań osiedla, które wtedy nosiło nazwę XV-lecia PRL.

Kolejne miejsce przeznaczone do realizacji zadań społeczno-wychowawczych powstało pod koniec 1965 roku w rejonie osiedla Tkaczew. Była to pierwsza grupa budynków w pełni należąca do ŁSM. Władze spółdzielni, po zakończeniu budowy osiedla, podjęły decyzję o wzbogaceniu go o dom spółdzielczy. Do dziś patronuje mu pierwszy prezes ŁSM – Jan Kotecki.

W domu spółdzielczym uruchomiono niezwykle popularną wśród młodzieży świetlicę. Funkcjonowała tam sekcja plastyczna, muzyczna, fotograficzna, modelarska, krótkofalarska i tenisa stołowego. Uczono tam nawet gry na skrzypcach oraz wprowadzano młodzież w tajniki sztuki kabaretowej.

Dużym zainteresowaniem wśród dzieci cieszył się zespół folklorystyczny „Koderki”, który działał pod auspicjami ŁSM. Towarzyszyła mu kapela ludowa, w której grali m. in. Józef Kossakowski, Eugeniusz Strycharski, Edward Bednarek oraz Andrzej Szymański.

Kariera spółdzielczej grupy folklorystycznej rozwijała się tak prężnie, że „Koderki” zdobywały nagrody nie tylko na krajowych, ale również zagranicznych przeglądach muzyczno-tanecznych.

Kolejne budynki ŁSM zasiedlane przez tysiące nowych lokatorów sprawiały, że spółdzielcze świetlice pękały w szwach. Z tego też powodu w 1981 roku powstała kolejna – tym razem z drugiej strony miasta na budowanym wówczas osiedlu Bratkowice (wtedy osiedle XXXV-lecia PRL).

Praca wychowawcza z młodzieżą odbywała się tam w takich samych sekcjach, jak w domu spółdzielczym przy ul. Mostowej. Novum był natomiast młodzieżowy zespół muzyczny Procent, który w dobie PRL uświetniał swoimi występami nie tylko spółdzielcze, ale również miejskie imprezy z Dniami Łowicza i Jarmarkiem Łowickim na czele.

W spółdzielczych świetlicach wyświetlano też filmy, organizowano wycieczki, konkursy plastyczne, zawody sportowe, zabawy choinkowe i dyskoteki oraz pokazy kulinarne i degustacje dań Koła Młodych Gospoś. Wielu łowiczan jeszcze do dziś pamięta organizowane cyklicznie przez pracowników świetlic: święto latawca czy też święto pieczonego ziemniaka.

Przemiany polityczno-ustrojowe roku 1989 sprawiły, że państwo przestało dotować m. in. spółdzielcze świetlice. W związku z tym w 1992 roku rozpoczął się proces likwidacji klubów i świetlic prowadzonych przez ŁSM. Ostatecznie zniknęły one z kulturalnej mapy Łowicza w 1995 roku. Ich majątek przekazano m. in. Łowickiemu Ośrodkowi Kultury oraz Szkole Podstawowej nr 7 w Łowiczu. Pozostałością po działalności społeczno-wychowawczej Łowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej są osiedlowe place zabaw.

Wspominając działalność społeczno-wychowawczą ŁSM nie można pominąć ludzi, którzy angażowali się w nią przez blisko 30 lat istnienia spółdzielczych świetlic. Byli to m. in. Stefania Siurek, Jacek Wójcicki, Anna Kalman, Iwona Szalkiewicz, Ryszard Karczewski, Zofia Lewandowska, Stanisław Balik, Maria Brzozowska-Kosińska, Władysław Dzięgiel, Krzysztof Hermyt, Janina Gruziel, Bolesław Kolos, Stanisław Kamiński, Józef Ciesielski, Lech Doński i Piotr Cecha.