2022 – rokiem Marii Konopnickiej, patronki osiedla ŁSM

Sejm RP rok 2022 poświęcił Marii Konopnickiej (1842-1910). Jedna z najwybitniejszych pisarek w historii polskiej literatury patronuje także osiedlu Łowickiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

ŁSM w pierwszej połowie lat 80. XX wieku rozpoczęła działalność inwestycyjną za torami kolejowymi linii Warszawa – Poznań. W ten sposób w rejonie ulic: Bolimowska i Warszawska powstało osiedle, które pierwotnie nazwano Zatorzem. W latach 1983-1985 wybudowano tam 10 budynków z 360 mieszkaniami.

Autorka słynnej „Roty” patronuje także pobliskiej ulicy oraz Szkole Podstawowej nr 4 w Łowiczu. Skąd pomysł, aby tę nietuzinkową postać powiązać w ten sposób z pelikanim grodem? Ano za sprawą jej związków z powiatem łowickim, a szczególnie z Arkadią, Nieborowem i Łowiczem.

Konopnicka regularnie bywała w tych miejscowościach przez blisko 20 lat na przełomie XIX i XX wieku. Jej ukochany syn Jan Konopnicki w 1883 roku ożenił się z łowiczanką Jadwigą Brzozowską. Syn poetki początkowo pracował przez kilka lat właśnie w pelikanim grodzie w młynie parowym Rosenbluma, a od połowy 1892 roku zarządzał młynami w Arkadii nad Skierniewką i w Kapitule na Bzurze.

Jak podaje łowicki historyk Jan Wegner, następnie był współdzierżawcą tych obiektów. Ponadto dzierżawił pawilon letniskowy w parku romantycznym w Arkadii. Mieszkał on natomiast w drewnianym budynku, który zachował się do dziś.

To właśnie tam oraz w oficynie przy młynie w Kapitule bywała częstym gościem nie tylko Konopnicka, ale także te z jej dzieci, której należały do jej „dobrej trójki”. Co ciekawe, w Kapitule w 1898 roku Konopnicką sfotografowano m. in. z poetką Marią Dulębianką, która miała być ponoć życiową towarzyszką poetki.

Arkadia tak przypadła do gustu Konopnickiej, że proponowała jej właścicielowi Michałowi Piotrowi Radziwiłłowi, aby ten sprzedał ten teren Komitetowi Jubileuszowemu, który w roku 1902 pilnie poszukiwał dla niej siedziby na dar narodowy z okazji ćwierćwiecza działalności literackiej.

Konopnicka szczególnie zachwycona była „pałacem”. Chodzi tu prawdopodobnie o nieistniejącą już willę z 1856 wzniesioną przez Aleksandrę Radziwiłłową. Ostatecznie jednak podarowano jej dwór w Żarnowcu na Podkarpaciu.

Jan Wegner na łamach „Stolicy” w 1960 roku informował, że w nieborowskim muzeum zachowało się kilkanaście listów Marii Konopnickiej. To właśnie w jednym z nich napisała ona, iż „uśmiechała się jej myśl zamieszkania tej pięknej siedziby”… Dlatego też najbardziej na wschód, czyli w kierunku Arkadii i Nieborowa, wysunięte osiedle ŁSM nosi imię słynnej pisarki i poetki.